Czujniki optyczne działają bezdotykowo. Wykrywają obiekty niezależnie od ich cech (np. kształtu, koloru, struktury powierzchni, materiału). Podstawowa zasada działania opiera się na transmisji i odbiorze światła. Istnieją trzy różne wersje: 1. Czujnik przelotowy składa się z dwóch oddzielnych urządzeń, nadajnika i odbiornika, które są do siebie dopasowane. Jeśli wiązka światła między dwoma urządzeniami zostanie przerwana, wyjście przełączające zintegrowane z odbiornikiem zmienia swój stan. 2. W przypadku czujnika odblaskowego nadajnik i odbiornik znajdują się w jednym urządzeniu. Emitowana wiązka światła jest odbijana z powrotem do odbiornika przez odbłyśnik zamontowany naprzeciwko urządzenia. Gdy tylko wiązka światła zostanie przerwana, wyjście przełączające zintegrowane z urządzeniem zmienia swój stan. 3. W przypadku czujnika odbicia rozproszonego nadajnik i odbiornik znajdują się w jednym urządzeniu. Emitowana wiązka światła jest odbijana przez obiekt, który ma zostać wykryty. Gdy tylko odbiornik wykryje odbite światło, wyjście przełączające zintegrowane w urządzeniu zmienia swój stan.
